مؤسسه واکاوی منابع، ذخایر و دارائی‌های معدنی ایران تلاش دارد، با بهینه نمودن اطلاعات و دارائی‌های معدنی همچنین استفاده از ابزارهای مالی و تجربه سایر کشورها نسبت به طبقه‌بندی معادن و صنایع معدنی از گرید V1 تا V9 اقدام نماید. از آنجا که هیچکدام از معادن ایران در حال حاضر امکان اخذ رتبه‌بندی V1 وV2 را ندارند این مؤسسه تلاش خواهد نمود تا نسبت به ارتقا جایگاه آنها اقدامات لازم را معمول دارد. گرید رتبه‌بندی مؤسسه بر اساس V1 به صورت نمادین در سایت مؤسسه منتشر می‌گردد تا لزوم دسترسی به استاندارهای بین المللی برای معادن و صنایع معدنی ملموس‌تر و قابل درک باشد.
استانداردV9 مربوط به پروانه های اکتشافی می باشد که بر اساس استانداردهای CRIRSCO و یا مؤسسات‌ معتبر ارزشگذاری عضو آن شامل  , PERC, SAMERC, JORC, NAEN, CIMVAL گزارش‌های زمین‌شناسی خود را تهیه و آماده اخذ گواهی کشف می‌باشند و جداول مالی آنها در نرم افزار کامفار موجود باشد. طبقه بندی V1  تا V9  مربوط به مؤسسه VAMDAM بوده و سعی داردبا ارتقا رتبه‌بندی معادن از V9  به V1  جایگاه سرمایه‌پذیری را تقویت و بسته‌های جذب سرمایه‌گذاری خارجی را برای بخش خصوصی و دولتی تهیه و در اختیار سرمایه‌گذاران قرار دهد.

مهمترین موارد برای اخذ V9  به شرح ذیل می‌باشد:

- دارا بودن پروانه بهره‌برداری معدن، با ذخیره کلاس جهانی.
- دارا بودن کارخانه فعال در زمینه صنایع معدنی با تکنولوژی روز دنیا.
- دارای مجوزهای کامل و مستقل زیر ساخت ها نظیر اینترنت، جاده، آب، برق، گاز و مجوزهایی نظیر سوخت بر اساس نیاز.
- دارای چارت سازمانی کامل و عملیاتی شامل هیأت مدیره، منابع انسانی، حقوقی، مالی و اداری، تحقیق توسعه، گروه مشاورین، همکاران، پیمانکاران و سایت اینترنتی شفاف دارای اطلاعات معتبر.
- دارا بودن برنامه توسعه اکتشافات، استخراج، فرآوری، پارتنرهای بین المللی، futuremarket ، فروش.
- حضور در مجامع بین‌المللی و مشتریان فعال داخلی و خارجی.
- دارا بودن زنجیره معادن مرتبط با معدن اصلی در شعاع 200 کیلومتری معدن کارخانه.
- دارا بودن گزارش های عمومی، نیمه تفضیلی، تفضیلی و نقشه‌های زمین‌شناسی معدن با آرشیو کامل عکس‌های هوائی و گزارش‌های موردی با تأیید یکی از مؤسسات زیر مجموعه CRIRSCO (مؤسسات ارزشگذاری).
-  دارا بودن برنامه های توسعه کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت به تفصیل برای معدن و صنایع وابسته با تکیه بر توسعه پایدار
-  تعداد مناسب نیروهای کارگری، کارشناسی، مدیران میانی و بالارده همچنین دارا بودن شرح خدمات سازمانی افراد و حضور در بورس‌های داخلی و بین‌المللی.
- نقشه و گزارش‌های اکتشافی عمیق و برنامه‌های حفاری و طرح های مفهومی و عملیاتی از آنها.
-  سرمایه گذاری در زمینه های تحقیق و توسعه زیر ساخت ریلی، خدمات و بهداشت عمومی
-  حضور فعال و پر رنگ در تعامل با جامعه محلی و استفاده از استانداردها و روش‌های مرسوم بین‌المللی مورد تأیید نهادهای ناظر نظیر سازمان ملل متحد و … (برنامه های توانمندسازی جوامع محلی)
-  دارا بودن سیستم شفافیت مالی و مدیریتی حقوقی و حقیقی و گریدA  در نظام بانکی کشور با تأیید مراجع ذیصلاح و سازمان های حسابرسی.
-  وجود سازمان‌های کارگری و تشکل های قوی در داخل مجموعه و صندوق های رفاهی.
-  استفاده از هوش مصنوعی و تکنولوژی‌های نوظهور با نگاه به آینده صنعت و فن آوری با افق 20 ساله همچنین استفاده از اتوماسیون‌های صنعتی و اداری در کنترل فضای صنعتی.
- امکانات حمل و نقل و اسکان مناسب برای کارگران و فضاهای مناسب اداری.
- ایجاد مرکز نوآوری معدنی برای توسعه فناوری های بومی
- ایجاد مرکز تحلیل داده ها برای پیش بینی ذخایر و بهینه سازی فعالیت های معدنی
- استفاده از انرژی های تجدید پذیر
- ارائه گزارش های زیست محیطی به صورت سالیانه برای ارزیابی عملکرد و ارائه گزارش‌های توسعه پایدار برای تمامی مجوزها
- برند سازی معدنی بر اساس نوع محصول و برند تولیدی مادر
- ایجاد پلتفرم فروش اینترنتی
- توسعه بازارهای نوظهور و تکیه بر زنجیره ارزش و ارزش افزود‌ه های جدید 
- سیستم مدیریت ریسک برای مقابله با نوسانات بازار و بحران های سیاسی و نگاه ویژه به پدافند غیر عامل
- پیاده سازی سیستم ارزیابی عملکرد برای کارکنان
- ایجاد آکادمی آموزشی برای تربیت نیروی ماهر خارج از کارکنان مجموعه و آموزش ضمن خدمت

منابع معدنی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین دارایی‌های طبیعی کشورها، نقش اساسی در رشد اقتصادی، توسعه صنعتی و ارتقای سطح درآمد ملی ایفا می‌کنند. معادن، با در اختیار داشتن ذخایر ارزشمند فلزی و غیرفلزی، می‌توانند زمینه‌ساز جذب سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی، توسعه مناطق کمتر برخوردار، و ایجاد اشتغال پایدار باشند. در این میان، تعیین ارزش واقعی معادن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ چرا که بدون یک برآورد دقیق، شفاف و مبتنی بر اصول علمی از ارزش دارایی‌های معدنی، امکان برنامه‌ریزی صحیح برای توسعه و بهره‌برداری بهینه فراهم نخواهد شد.

فرایند ارزش‌گذاری معادن، ابزاری کلیدی در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی و مالی برای دولت‌ها، سرمایه‌گذاران، بانک‌ها و شرکت‌های معدنی به شمار می‌رود. یکی از عوامل تأثیرگذار بر رغبت سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی به سرمایه‌گذاری در بخش معدن، ارائه گزارش‌های شفاف، غیرمغرضانه و بر مبنای دستورالعمل‌های بین‌المللی با تعاریف و اصطلاحات قابل‌فهم برای کلیه خوانندگان و مورد پذیرش در سطح دنیا است. این فرایند نه‌تنها در خریدوفروش دارایی‌های معدنی، بلکه در زمینه‌هایی مانند ارزیابی دارایی شرکت‌ها، محاسبه ریسک، تحلیل اقتصادی پروژه‌های اکتشافی و بهره‌برداری و دریافت تسهیلات بانکی نیز نقش مهمی را ایفا می‌کند.

باتوجه‌به ماهیت پیچیده معادن که شامل جنبه‌های فنی، اقتصادی، حقوقی و زیست‌محیطی است، ارزش‌گذاری صحیح آن‌ها نیازمند استفاده از روش‌های علمی و داده‌محور، به‌کارگیری نرم‌افزارها و مدل‌های پیشرفته، و بهره‌مندی از دانش کارشناسان خبره است. همچنین، وجود نهادها و مؤسسات تخصصی در سطح ملی و بین‌المللی که استانداردها و رویه‌های مشخصی را در این حوزه تدوین و اجرا می‌کنند، در ارتقای کیفیت فرایند ارزش‌گذاری بسیار مؤثر بوده است.

این گزارش باهدف بررسی فرایند ارزش‌گذاری معادن، معرفی روش‌ها و استانداردهای متداول، تحلیل نقش مؤسسات تخصصی در این زمینه، و ارائه تصویری جامع از چالش‌ها و فرصت‌های پیشرو تدوین شده است.

جهت مطالعه فایل کامل بر روی گزینه بررسی فرایند ارزش‌گذاری کلیک کنید.

در دنیای معدن و اکتشافات معدنی، گزارش‌دهی دقیق و قابل اعتماد از منابع و ذخایر معدنی اهمیت حیاتی دارد؛ چرا که این اطلاعات مبنای تصمیم‌گیری‌های اقتصادی، سرمایه‌گذاری، و توسعه پروژه‌های معدنی است. در این میان، دستورالعمل JORC، مخفف (Joint Ore Reserves Committee) یکی از معتبرترین و پرکاربردترین استانداردهای بین‌المللی برای گزارش‌دهی منابع و ذخایر معدنی به‌شمار می‌رود. این دستورالعمل نخستین بار در استرالیا تدوین شده و امروزه در بازارهای سرمایه‌ای مانند بورس استرالیا (ASX) و بسیاری از کشورهای دیگر به‌عنوان یک چارچوب و استاندارد گزارش‌دهی الزامی پذیرفته شده است.
با این حال، نکته مهمی که باید درک شود این است که JORC  یک روش تخمین و ارزیابی نمی باشد. این دستورالعمل صرفاً چارچوبی برای طبقه‌بندی، تعریف و گزارش دهی منابع و ذخایر معدنی است و روش‌های ریاضی یا زمین‌شناسی خاصی برای تخمین حجم یا عیار ماده معدنی ارائه نمی‌دهد. در واقع، JORC بر این اصل استوار است که CP ها یا متخصصان واجد صلاحیت (Competent Persons) بر اساس داده‌های معتبر و روش‌های علمی پذیرفته‌شده، منابع و ذخایر را تخمین زده و سپس آن‌ها را در قالب دسته‌بندی‌هایی مانند منبع استنباط‌شده، منبع احتمالی، ذخیره قطعی و... گزارش کنند. نقشJORC نه به‌عنوان یک روش فنی تخمین، بلکه به‌عنوان یک نظام گزارش‌دهی شفاف، قابل‌اتکا و قابل مقایسه میان پروژه‌های معدنی تعریف می‌شود. این استاندارد تضمین می‌کند که اطلاعات فنی با سطح مناسبی از شفافیت، دقت، و قابلیت پیگیری ارائه شده و برای سرمایه‌گذاران، شرکت‌ها و نهادهای نظارتی قابل درک باشد. روش‌های تخمین مانند کریجینگ، روش بلوکی، شبیه‌سازی زمین‌آماری و ... باید مستقل از JORC و بر اساس تحلیل داده‌های زمین‌شناسی، ژئوشیمیایی، ژئوفیزیکی و حفاری انجام شوند؛ اما نتیجه آن‌ها تنها زمانی قابلیت ارائه در بازار سرمایه را دارد که مطابق با اصول و الزامات JORC گزارش شده باشد. 
اخیراً دوره‌ای تحت عنوان "راهنمای ارائه گزارش نتایج اکتشافات معدنی و تخمین منابع و ذخایر معدنی به روش JORC " از سوی یکی از نهادهای فعال در حوزه معدن معرفی شده است که از جهات مختلف قابل نقد و تأمل است. نخستین و شاید مهم‌ترین ایراد به کار رفته در عنوان این دوره، استفاده نادرست از واژه «روش» در کنار نام JORC است.JORC  نه یک روش تخمین ذخیره یا آنالیز عددی، بلکه یک چارچوب استاندارد گزارش‌دهی نتایج فنی و اقتصادی در پروژه‌های معدنی است. این کد در حقیقت مجموعه‌ای از دستورالعمل‌ها برای شفاف‌سازی، مستندسازی و قابلیت اعتماد گزارش‌هاست، نه دستورالعملی برای چگونگی انجام محاسبات یا مدل‌سازی زمین‌شناسی... نکته دوم به صلاحیت نهاد برگزارکننده مربوط می‌شود که به‌عنوان یک نهاد مقررات‌گذار داخلی، بیشتر در حوزه تدوین ضوابط ملی، صدور پروانه اشتغال، و ارتقاء پایه مهندسان فعالیت دارد. در مقابل، کد JORC یک استاندارد بین‌المللی است که ذیل ساختار CRIRSCO تعریف می‌شود و آموزش آن صرفاً توسط افراد دارای عنوانCompetent Person  و مؤسسات تخصصی ارزش‌گذاری دارایی‌های معدنی یا نهادهای معتبر بین‌المللی انجام می‌شود. بر این اساس، جای پرسش جدی وجود دارد که چه ضرورتی دارد چنین دوره‌ای از سوی نهادی برگزار شود که نه مسئولیت مستقیم در ارزش‌گذاری دارد و نه ارتباط رسمی با نهادهای بین‌المللی تدوین‌کننده این استاندارد و از طرفی به خاطر جایگاه دولتی نمی‌تواند متولی بحث ارزشگذاری که از وظایف ذاتی NGO های واقعی و به معنی کامل غیر دولتی یا وابسته و شبیه به آن می‌باشد تلقی گردد.
در مجموع، گرچه برگزاری دوره‌هایی با هدف ارتقای دانش فنی مهندسان معدن اقدامی قابل دفاع است، اما محتوای بین‌المللی و حساس مانند JORC مستلزم دقت در طراحی، عنوان‌گذاری، انتخاب مدرس و تعیین نهاد برگزارکننده است. اجرای چنین دوره‌هایی بدون هماهنگی با نهادهای تخصصی و بدون رعایت استانداردهای جهانی، می‌تواند بیش از آن‌که موجب ارتقاء تخصص مهندسان شود، به اشاعه برداشت‌های نادرست و تضعیف درک حرفه‌ای از چارچوب‌های معتبر بین‌المللی منجر گردد.